Ẩm thực trong du lịch Đà Lạt: Chờ đợi một dấu ấn

Ăn uống, một thành tố không thể thiếu để du khách có một chuyến du lịch hoàn hảo. Ẩm thực Đà Lạt đã và đang đáp ứng nhu cầu ấy của du khách nhưng có lẽ vẫn chưa thực sự ghi dấu ấn.

Ẩm thực và dấu ấn với một vùng đất

Bà Đinh Thị Xuân Thi, Trưởng khoa Kỹ thuật chế biến món ăn và dịch vụ nhà hàng – Trường Cao đẳng nghề Du lịch Đà Lạt kể lại, thời gian học nghề nấu ăn ở châu Âu, bà từng tới vùng Saint Emilion (Pháp), ở đó khung cảnh không có gì đặc sắc. Nhưng chỉ với nghề chế biến rượu vang và phô mai, vùng đất cổ xưa này nổi tiếng toàn thế giới, mỗi năm đón hàng triệu người tới tham quan và nếm những ly rượu nho được chế biến từ những trái nho chín mọng, với công thức có từ nhiều thế kỷ. Du khách tới bất cứ vùng đất nào có lẽ đều tìm và thưởng thức những món ăn truyền thống của vùng đất đó. Ẩm thực là một phần không thể thiếu của du lịch, là nét văn hóa đặc trưng riêng có của mỗi vùng đất. Với Việt Nam, nhiều món ăn đã trở thành đặc sản, tạo được dấu ấn về một vùng đất như bún bò, cơm hến Huế; cao lầu Hội An; bún chả Hà Nội…

Không chỉ là nhu cầu ăn uống, ẩm thực còn mang trong mình rất nhiều nét văn hóa, từ truyền thống tới hiện đại, thể hiện rất nhiều bản sắc của cư dân bản địa. Với ngành “công nghiệp không khói” hôm nay, ẩm thực được coi như một trong những yếu tố thu hút đặc biệt để du khách nhớ đến và quay trở lại. Ẩm thực có tác động rất mạnh tới du lịch và trong tương lai có vai trò ngày càng quan trọng bởi du khách đề cao yếu tố sức khỏe, trình độ thưởng thức ngày càng được nâng cao. Đà Lạt, với đặc thù vùng đất ôn đới nổi tiếng, với tiềm năng dồi dào về nguồn thực phẩm, mỗi năm thu hút hàng triệu lượt khách đến tham quan nghỉ dưỡng và trong số đó, không ít người lưu luyến với món ăn Đà Lạt.

Du khách yêu thích cà phê Đà Lạt

“Thiên đường” rau xanh

Nhiều du khách tới Đà Lạt chọn thưởng thức những món ăn mang nét đặc trưng của vùng đất này như xà lách, dâu tây, a ti sô, rau củ… Nhiều người đã thừa nhận, ăn rau tại Đà Lạt mang hương vị khác hẳn so với rau ở nơi khác bởi độ tươi và ngọt Và trong bữa ăn của du khách không thể thiếu rau, củ, quả tươi xanh. Đây chính là điều hấp dẫn với du khách sau những giờ leo núi, ngắm thác, thăm vườn.

Đà Lạt còn là “thiên đường” ăn vặt với những món ăn đường phố hấp dẫn: Bánh tráng nướng, bánh căn, bánh bèo, sữa đậu nành nóng, bắp nướng…,với giá vô cùng rẻ, thơm ngon, giàu dinh dưỡng. Ngoài ra, các món đồ uống, tráng miệng từ trái cây đặc sản như dâu tây, bơ, hồng cũng được du khách trong và ngoài nước ưa chuộng. Đây cũng là nét quyến rũ đặc biệt của phố núi, nhất là với du khách trẻ.

Là vùng đất quy tụ cư dân của nhiều vùng trong cả nước, Đà Lạt có lợi thế là đa dạng các món ăn của cả ba miền Bắc – Trung – Nam. Nhưng nổi bật vẫn là những món ăn mang hương vị miền Trung như mì Quảng, bún bò Huế, bánh canh chả cá Phan Rang, nem nướng… Những món ăn đặc sản, dưới bàn tay chế biến của các đầu bếp, trở nên đại chúng hơn, phù hợp với khẩu vị của đông đảo du khách hơn, phục vụ du khách những hương vị của cả ba miền. Và trong hơi lạnh se se của phố núi, du khách thưởng thức món ăn ngon và hấp dẫn hơn.

Tiềm năng chưa được phát huy

Ẩm thực Đà Lạt ngon, tốt cho sức khỏe nhưng theo  đánh giá của nhiều nhà chuyên môn, ẩm thực Đà Lạt chưa thực sự để lại dấu ấn cho du khách. Qua khảo sát của khoa Kỹ thuật chế biến món ăn (Trường Cao đẳng Nghề Du lịch Đà Lạt), du khách đánh giá món ăn mang thuần chất Đà Lạt, chưa phong phú, chưa tạo thành “thương hiệu” để du khách trong và ngoài nước nhắc tới và có ấn tượng. Các món ăn bản địa Nam Tây Nguyên như thịt gác bếp, thịt nướng, rau rừng chưa được phổ biến rộng rãi để phục vụ du khách trong khi đây có thể là thế mạnh, là nét riêng của ẩm thực phố núi. Một trong những hạn chế của ẩm thực Đà Lạt là đầu bếp các nhà hàng, khách sạn hầu hết là người trẻ đến từ những vùng quê khác, bản thân họ mang theo kinh nghiệm nấu nướng của quê hương mình, chưa thực sự hiểu và đưa rau củ Đà Lạt vào thực đơn một cách hợp lý. Thêm vào đó, cộng đồng đầu bếp nói chung cũng chưa có sự sáng tạo đột phá, chưa tận dụng được những thế mạnh của Đà Lạt, đặc biệt với những loại rau trái đặc sản như a ti sô, hồng, dâu tây.

Để ẩm thực thật sự trở thành một trong những điểm hấp dẫn của du lịch Đà Lạt, nhiều người làm du lịch đề nghị các phương tiện truyền thông cần vào cuộc. Bên cạnh tuyên truyền về cảnh quan, về khí hậu, cần chú ý giới thiệu các món ăn cũng như những quán ăn, nhà hàng ngon, sạch, đẹp để du khách dễ dàng nắm bắt thông tin. Việc đào tạo đầu bếp cần được chuẩn hóa, vận động người địa phương học và hành nghề đầu bếp để có thể thể hiện tốt nhất cái “hồn” trong món ăn.

Ông Vương Kinh Hùng, Bếp trưởng nhà hàng Khách sạn Sammy Đà Lạt:

Với 30 năm kinh nghiệm trong nghề, tôi nhận thấy việc nhận biết khẩu vị của du khách là rất quan trọng. Khách Việt thích ăn như thế nào, khách Âu khác biệt ra sao cần phải được nắm bắt và đáp ứng đúng nhu cầu. Với du khách thăm Đà Lạt, tôi nhận thấy hầu hết đều rất thích các món ăn làm từ rau, củ địa phương. Bởi vậy, chúng tôi chế biến nhiều thực đơn giàu trái cây, rau củ đáp ứng yêu cầu của khách, đồng thời cũng giới thiệu về nét đặc trưng của món ăn Đà Lạt. Nấu ăn cũng là một nghệ thuật và người đầu bếp là một nghệ sỹ.

Bà Đinh Thị Xuân Thi, Trưởng khoa Kỹ thuật chế biến món ăn và Dịch vụ nhà hàng, Trường CĐ Nghề Du lịch Đà Lạt:

Trong giảng dạy, chúng tôi cố gắng đưa những nét ẩm thực đặc trưng của Đà Lạt truyền đạt cho học viên đầu bếp nhằm giúp các bạn hiểu và cảm được thế mạnh của đặc sản địa phương. Bên cạnh đó, tôi cũng đề nghị cần quy hoạch một điểm tập trung xung quanh khu vực bờ hồ Xuân Hương dành cho các món ăn, ẩm thực rất hay của Đà Lạt là các gánh hàng rong. Điều này giúp quản lý đội ngũ hàng rong tốt hơn, đồng thời đáp ứng nhu cầu thưởng thức các món ăn vặt của du khách, nhất là thời gian ban đêm, du khách yêu thích đi dạo quanh khu vực hồ.

Anna và Mark Porosenko – du khách tới từ Gruzia:

Chúng tôi đã tới Đà Lạt hai ngày và đi thăm một số nơi. Chúng tôi thích cà phê và nước ép từ rau quả Đà Lạt, nhất là những quán cà phê nhỏ ven đường. Chúng tôi cũng thích món nướng ở đây, ngon và khá rẻ trong không khí lạnh. Đà Lạt hiện đã có một số địa điểm bán đồ ăn nhanh như Lotteria nên nhu cầu của khách du lịch trẻ dễ được đáp ứng. Tuy nhiên, chúng tôi rất hi vọng được thưởng thức những món ăn của người bản địa ở đây.

Nguyễn Lan Anh – du khách tới từ Hà Nội:

Ăn uống ở Đà Lạt rất tuyệt, rau rất tươi và ngon. Chúng tôi đến Đà Lạt để ăn rau là chính. Nhiều món lạ mà ngon như nem nướng bà Hùng, rau trộn,… Tôi thích bánh tráng nướng, uống sữa đậu nành ven hồ Xuân Hương. Có điều, thông tin về các món ăn ở Đà Lạt chưa nhiều, trước khi tới đây tôi đã tìm trên internet nhưng chưa chi tiết và cụ thể. Chúng tôi đã tham gia một tour thăm vườn dâu và nếu có tổ chức nấu ăn theo kiểu bữa ăn gia đình của người nông dân ngay tại vườn thì có lẽ sẽ hấp dẫn nhiều hơn.